J. Carpentier "Pont de Wheatstone"

Deze vroege Franse brug van Wheatstone is uitgevoerd in messing, eboniet en mahonie.

Het instrument is gemaakt door Jules Carpentier, een Parijse constructeur van wetenschappelijke instrumenten.

Links wordt de te onderzoeken weerstand aangesloten, rechts een elektrische cel. Met de vier decadebanken links en rechts wordt de brug in balans gebracht, met de vijfde schakelaar wordt het bereik ingesteld. De weerstand van de dekadebanken loopt van  1 tot 10.000 ohm, het meetbereik loopt van ongeveer 1 ohm tot 1 Mohm.

Het ivoren drukknopje links dient om de galvanometer in te schakelen, het knopje rechts schakelt de batterij in. De ronde knop vooraan dient voor het mechanisch instellen van het nulpunt van de galvanometer. 


Jules Carpentier
1851-1921

Na de dood van Heinrich Daniel Rühmkorff in 1877 koopt Jules Carpentier, die op dat moment als ingenieur bij de spoorwegen werkt, het vrijwel failliete atelier aan de rue Delambre 20  in Parijs en noemt het "Atelier Ruhmkorff, J. Carpentier, Ingénieur Constructeur". Carpentier produceert vooral elektrische meetapparatuur, vanaf 1890 echter ook camera's en filmprojectors (voor de gebroeders  Lumiere). Jules Carpentier wint een Grand Prix tijdens de Wereldtentoonstelling in Parijs in 1889 in de categorie Electriciteit.

Carpentier, Gaiffe en Rochefort vormen in 1908 de "Compagnie Générale de Radiotélégraphie" (C.G.R.) onder leiding van Professor d’Arsonval. Dit consortium houdt zich bezig met de constructie van radiozenders.
In 1921 overlijdt Carpentier aan de gevolgen van een auto ongeluk, hij was een gepassioneerd chauffeur.

De brug van Wheatstone wordt gebruikt voor het nauwkeurig bepalen van de waarde van een onbekende weerstand, door deze te vergelijken met de waarde van een bekende weerstand. Hierbij wordt, analoog als bij een balans, de waarde van de bekende weerstand net zolang gewijzigd tot de brug in evenwicht is. Dit evenwicht wordt afgelezen op een gevoelige galvanometer. 


Charles Wheatstone
1802-1875

Sir Charles Wheatstone bedacht deze meetschakeling in 1843. Het principe was al tien jaar eerder uitgevonden door Samuel Hunter Christie, ten behoeve van relatieve weerstands-metingen aan elektrische leidingen. De afbeelding rechts geeft het principeschema van de "brug van Wheatstone" weer.

Rechts een vroege brug van Wheatstone, eveneens gemaakt door J. Carpentier. Dit instrument heeft geen ingebouwde galvanometer.

Dergelijke instrumenten werden onder meer gebruikt voor het bepalen van de draadweerstand van telegrafie verbindingen.

Foto: Institut de Physique ,
Universiteit Straatsburg ->


De schaal van de galvanometer, links de knop waarmee het instrument mechanisch op nul wordt gesteld

SPECIFICATIES EN GEGEVENS

Merknaam

J. Carpentier, Parijs

Land van herkomst Frankrijk
Eigennaam Pont de Wheatstone
Type U4
Serienummer 1016
Bouwjaar circa 1910
Toepassing meetbrug
Aantal lampen geen
Type lampen n.v.t.
Voedingsspanning 1,5 volt pile Leclanché
Gloeispanning n.v.t.
Bereik 1 Ohm...1 Mohm
Chassis ebonieten plaat
Behuizing mahoniehouten kistje
Afmetingen bxhxd 32x17x23 cm
Gewicht 6,5 kg
Verkoopprijs  
Geschatte waarde € 
Productieperiode circa 1910
Seriegrootte onbekend
Bijzonderheden  


De vier dekadebanken met meetweerstanden zijn ingegoten in bijenwas. Op de voorgrond de galvanometer met een dubbele hoefijzermagneet


De galvanometer in detail