Philips 204U "Philetta II"


Het witte gedeelte van de afstemschaal is voor de middengolf, het rode deel voor het kortegolf bereik. Boven de afstemschaal bevindt zich de neon netspanningsindicator.


Het neonlampje verlicht de bovenste helft van de schaal

De Philetta is in 1941 de eerste omroepontvanger met de 'four tube' schakeling met loctal buizen. Van deze 4 buizen zijn er bovendien 2 van hetzelfde type (UCH21), hetgeen niet alleen een besparing oplevert in aantallen buizen maar ook in het aantal verschillende buizen. Deze constructie werd in het oostblok nog tot het jaar 1958 toegepast, met name in de Tesla (ex-Philips) fabriek in Praag.


Philips 203U, LG+MG versie

Het model 203U van 1941 heeft MG-LG bereik, en de 204U is uitgerust met MG-KG. Aan de linkerkant van de kast zit de volumeknop met de aan/uit schakelaar, rechts de afstemknop en daarachter de golflengteschakelaar.

Door middel van raambiljetten wordt vanaf mei 1943 door de Duitse bezetter bekend gemaakt dat alle radio's in Nederland dienen te worden ingeleverd. Dit leidt er toe dat veel mensen hun oude, kapotte radio inleveren, en het eigen toestel verstoppen onder de grond of achter een muur. Als het enigzins mogelijk is kan er dan toch nog, illegaal, naar "Radio Oranje" worden geluisterd. Veel van de ingeleverde radio's zijn naar Duitsland getransporteerd.

Op 18 september 1944 is Eindhoven bevrijd. Onder leiding van de verzetsman Gehrels is tijdens de bezetting bij Philips een zender gebouwd. Zo kan op 3 oktober 1944  "Herrijzend Nederland" starten met haar uitzendingen.


De beschreven Philips 204U is van 1941 tot eind jaren '60 door de familie Kerst gebruikt. Dit familieportret is gemaakt in april 1946


Collectors item: een Philips 204U uit 1944 met de zenderaanduiding "Herrijzend Nederland" op de stationsschaal. De zender was vanuit Eindhoven actief van 3 oktober 1944 tot in januari 1946, eerst op 420 meter, later op 437 meter (niet in mijn verzameling)


Luidsprekerdoek 3 cm breed


In de oorlogsjaren leverde Philips op de 204U gebaseerde radiotoestellen aan vele Duitse radiofabrikanten. Het kastje kon worden voorzien van een passend bakelieten of papieren merkteken. Hierboven een merkteken voor de Löwe Opta 612GW

Merk Type
Blaupunkt ZGW641S
Brandt S101MK
Braun K4642GWII
Eumig 422GWMK
Graetz 54GWKM
Hornyphon 637LK
Imperial LES41GWK
Ingelen 142K
Jura J204U
Loewe 612GW
Mediator M4UH Bijou
Minerva 400K
Nora GW410K
NSF H126U
Siera S106U
TeKaDe LES41GWK
Zerdik Z637LK

De 204U "Aachen" werd in het begin van de oorlog in Aken gebouwd voor de Duitse markt. De 204U "Baby" voor de Zwitserse markt heeft een UY1N als gelijkrichter, en is geschikt voor 150 of 250 Volt (type 204UH) dan wel 125 of 220 Volt (204UN).

Er bestaan een groot aantal varanten van de Philips 204U die onder een ander merk werden verkocht, zie hiervoor het lijstje hiernaast. 

Vroege exemplaren van dit modeltype missen de ventilatieopeningen in de bovenzijde van het kastje. Er zijn ook 204U kastjes gemaakt met een rij ronde gaten t.b.v. de ventilatie.

Deze 204U is gebouwd in de NSF fabriek in Hilversum en is als huiskamertoestel tot eind jaren '60 bij mijn schoonouders in gebruik geweest. Het bakelieten kastje vertoonde enige barsten en is gerestaureerd in 1990, waarbij tevens een nieuw neon indicatorlampje is gemonteerd. Bovendien is een defecte weerstand (R38, 55 ohm) vervangen, evenals de koppel- en de ratelcondensator.


De voorlopers van de Philetta zijn de Franse A42U "Junior" en A43U "Super Junior" uit 1940 Lampenbezetting ECH3, ECF1, CBL1, CY2


Een Nora GW410K in een bakelieten standaard kastje, eveneens gebaseerd op de Philips 204U

SPECIFICATIES EN GEGEVENS

Merknaam

Philips' Gloeilampenfabrieken NV, Eindhoven

Land van herkomst Nederland
Eigennaam Philetta II, Phileta (CZ), Aachen (D), Kommißbrot (D), Baby (CH)
Type 204U-00
Serienummer E 97409 E03
Bouwjaar 1941
Toepassing omroepontvanger
Golfbereik 192-575 m en 15-51 m
Afstemming dubbele luchtvarco
Schalen
tweekleurige glazen schaal met dubbele roterende wijzer
schaalverlichting door een neonlampje
Schakeling meng + mf + det + 2x lf
Aantal kringen 5
gevoeligheid 80 uV
Middenfrequentie 452 kHz
bandbreedte 12 kHz
Antenne
plaatantenne in de vorm van een metalen achterwand
extra antenne aansluiting aan achterzijde
Aantal buizen 4
Type buizen Philips UCH21 (2x), UBL21, UY21 of UY1N
neonlampje Philips A 1.358.18.0
Voedingsspanning
125 V of 220 V instelbaar met spanningscaroussel op achterpaneel, gelijk- of wisselspanning, 42 Watt
na kortsluiten van een weerstand (zie schema) is het toestel geschikt voor 110 of 200 Volt (40 Watt).
Gloeistroom 100 mA serieschakeling
Chassis
metaal, chassis nr. 176910
uitgangsvermogen 1,8 W
Luidspreker
Philips type 9668, 3 ohm, serienr 370032
met linnen stofhoesje
Frontplaat naturel luidsprekerdoek, glazen stationsschaal
Behuizing
bakeliet (Philite) bruin gevlamd kastje, kleurcode 041
metalen achterwand, tevens plaatantenne
Afmetingen bxhxd 23x16x13 cm
Gewicht 2,6 kg
Verkoopprijs Hfl 82,50 (NL), RM 145 (D), SFr 248 (CH)
Geschatte waarde € 100
Productieperiode 1941-1944
Seriegrootte 95.000
Bijzonderheden
superheterodyne schakeling met 3+1 buizen
de achterwand fungeert tevens als plaatantenne
neon pilot lampje
eerste eigenaar: A. Kerst, Amerongen



De eerste 'four tube' radio. Van links naar rechts: mengbuis, bandfilter 1, mf+detector buis, bandfilter 2, eindbuis, gelijkrichter. De eindbuis, de gelijkrichtbuis en de ballastweerstand zijn thermisch gescheiden (er zit een blikken scherm tussen) van de rest opgesteld.


Links het h.f. gedeelte met de golflengteschakelaar, rechts de l.f. schakeling en de voeding. Onder het chassis neemt de volumepotmeter relatief veel ruimte in 


Het Nederlandse stationsschaaltje


De metalen achterwand is tevens de plaatantenne.