Philips BX360A

De BX360A is een middengolf omroepontvanger uit 1946 uitgerust met P-buizen. Het apparaat is gebouwd in de Philips fabriek in Eindhoven naar een ontwerp van NSF uit 1945. Zo vlak na de tweede wereldoorlog was er gebrek aan meubelhout, zodat de houten kast de kostprijs van een radiotoestel duidelijk duurder maakte. Philips speelde hier op in met deze plankradio waarbij de gebruikelijke kast grotendeels is weggelaten en het chassis rechtstreeks is bevestigd aan het klankbord van de luidspreker. Over het chassis is ter afscherming een gebogen kartonnen schot gespannen.


De stationsschaal wordt door 2 schaallampjes verlicht

Het toestel wordt bediend met 2 draaiknoppen: links de volume-aan/uit knop, rechts de afstemknop. Midden onder de afstemschaal zit een hendel voor de toonregeling, naar rechts is hoog-af.


De "Klaagmuur" is een overblijfsel van de tweede tempel in Jeruzalem die door Titus werd verwoest in het jaar 70. Het directe gevolg was een toename van de diaspora

Bijnaam van deze radio is "De Plank" of "Klaag-muur". 

In de periode vlak na de oorlog werd er veel gesproken over een "eigen plek voor het Joodse volk", wat in 1948 leidde tot de stichting van de Joodse staat. Zodat het aannemelijk is dat men de vorm van het toestel en de structuur van het luidspreker-doek vergeleek met de Westmuur ("Klaagmuur") in Jeruzalem. De muur kreeg zijn bijnaam na de sloop van de tempel, omdat Joden vaak bij de muur rouwden en klaagden over de verwoesting van hun heiligdom.

Opvallend is het kontrast met de Waldorp 46A Brilliant uit dezelfde periode die juist een luxe houten kast met sobere, maar up-to-date techniek heeft. Even opvallend is het verschil in geluidskwaliteit, de Plank heeft een warme klank door de grotere luidspreker, beter klankbord en ruimer opgezette eindversterker. De uitstraling van de Waldorp, die precies twee maal zoveel kostte als de Plank, is echter niet te vergelijken met de uitstraling van dit sobere Philips produkt.


Het prototype van de BX360A is in 1945 door NSF ontwikkeld

De eerste versie van de Philips BX360A heeft blank gelakte sierlatjes, een luidspreker met een grotere magneet en een dunnere hardboard bodemplank. 

Er is ook een tropenuitvoering, bedoeld voor Ned. Indië, de Philips BX165U "Zingende plank". De ontvangst loopt van 49 tot 195 meter.


Luidsprekerdoek 3x3 cm


Philips BX165U, buizen UF41, UCH41, UAF41, UL41 en UY41

 


Assemblage van de Philips BX165U plankradio in Bandoeng

Deze radio is in 2020 gerestaureerd. Hierbij is de ratelcondensator C9 (22 nF) preventief vervangen, evenals de koppelcondensator C27 (10 nF). Beide voedingselco's waren al eens vervangen, maar moesten wegens veel te  hoge lekstromen opnieuw worden vervangen (2x 50 uF). De bodemplaat ontbreekt, evenals een aantal houtschroeven, een en ander nagemaakt en aangevuld. De potmeter kraakt nogal, gerepareerd. Chassis is stoffig, schoongemaakt. Luidsprekertrafo zit los en past niet, vervangen door een passende servicetrafo (V436). Stofhoes luidspreker ontbreekt, aangevuld.

In 1947 brengt Hapé een ombouwsetje in de handel waarmee het Philips toestel kan worden uitgebreid met een KG en LG ontvangstmogelijkheid:


Electro Radio Mercuur, feb 1948


Radio-Wereld, sep 1948

SPECIFICATIES EN GEGEVENS

Merknaam

Philips' Gloeilampenfabrieken NV, Eindhoven

Land van herkomst Nederland
Eigennaam "De Plank" en "Klaagmuur"
Type BX360A
Serienummer E17946 E05
Bouwjaar 1946
Toepassing omroepontvanger
Golfbereik middengolf 171-565 m
Afstemming afstemming door middel van drie gekoppelde variabele luchtcondensatoren
Schalen horizontale glazen schaal met wijzer, verlicht
Schakeling meng + mf + det + 2x lf
overall bandbreedte 11 kHz
Aantal kringen 6
Middenfrequentie 128 kHz
Antenne antenne en aarde aansluiting aan achterzijde
Aantal lampen 4
Type lampen Philips ECH4 (2x), EBL1, AZ1
2 gloeilampjes 8045D-00 6,3V, 0,32 A, vroege exemplaren hebben 2 8073D lampjes (6,3 V, 0,1 A)
Voedingsspanning 127 en 220 Volt wisselspanning instelbaar, 42 W, 50 Hz
Gloeispanning 6,3 Volt/2,5 A en 4 Volt/1,1 A (gelijkrichter)
Luidspreker
magnetodynamisch 21 cm,  ohm, type Philips 9636-05
serienummer 285584
Chassis
metaal
uitgangsvermogen 1 Watt
Frontplaat met speciaal doek bespannen klankbord
Behuizing
geen kast, multiplex klankbord en 2 steunschotten
twee licht- of donkerbruin gebeitste houten sierlatten
gebogen dunne kartonnen achter- /boven wand
Afmetingen bxhxd 48x39x18 cm
Gewicht 7,4 kg
Verkoopprijs Hfl 185, later Hfl 200
Geschatte waarde € 100
Productieperiode midden 1946 tot 1948
Seriegrootte onbekend
Bijzonderheden
plankradio zonder kast
antennekring uitgevoerd als bandfilter
middenfrequentie 128 kHz
aansluiting voor grammofoon


Van links naar rechts het bandfilter, mengtrap, luidspreker, m.f. trap, detector, eindversterker en voeding



Doorlaatcurve van de BX360A, gemeten tussen de antenne ingang en de diode uitgang. De bandbreedte op 10% van de curve is 11 kHz (op 67% is dit 6 kHz)


Onderzijde van het chassis, van links naar rechts de mengtrap, m.f./l.f versterker, toonschakelaar, detector/eindbuis en voedingselco's


De bodem is van triplex