Philips BX410A


Doek 3x3 cm, het gedeelte achter de schaal is bruin gebeitst


Sommige BX410A radio's zijn uitgerust met de plexiglas knoppen van de BX400

De BX410A is een 4-bands omroepontvanger uit 1951 met plastic kast en rimlock buizen. Het is een typische middenklasse radio uit deze periode, niet veel luxe voorzieningen maar wel een afstemoog, toonregeling en 4 golfbereiken. Het vierde golfbereik is een "uitvergroting" van de 25/30 meter band. Het apparaat is gebouwd in de Philips fabriek in Leuven.

Uitzendingen op de UKG band in Nederland werden in 1951 al aangekondigd, dit toestel is voorbereid op inbouw van een FM voorzetapparaat. Zelfs de schaalverdeling en een omschakelaar voor FM ontvangst zijn al ingebouwd. Omdat FM-radio pas een paar jaar later echt doorbrak komt de uitbreiding zelf in Nederland niet vaak voor. Wel in Duitsland, waar FM eerder doorbrak door de beperkende AM regelgeving.

In Noorwegen werd dit model verkocht als de Philips BN410A en BN411A Rondo, in Duitsland als de BD410A Sirius.


Het afstemoog type EM34 heeft twee verschillende gevoeligheden

Naast de BX410A werd ook de BX410Z gemaakt, deze kan via een aansluitplug worden voorzien van een "Vibraphil" trilleromvormer type AU1004 en is dan geschikt voor 6 volt accu voeding. De accu wordt hierbij aangesloten via hetzelfde snoer dat ook voor aansluiting op het lichtnet wordt gebruikt. Voeding met 110-245 Volt wisselspanning blijft mogelijk door het omzetten van een schakelaar op de achterzijde. De "Z" uitvoering is niet voorbereid op inbouw van de FM voorziening (bedankt Claud voor de info over de BX410Z).

Het toestel wordt bediend met 4 draaiknoppen: van links naar rechts de AM-PU-FM schakelaar, volume-aan/uit en toonregeling, afstemknop en  de golflengtekeuze schakelaar.


De stationsschaal plus het Philips logo worden gelijkmatig verlicht door slechts 1 lampje. De wijzernaald is 's avonds minder goed zichtbaar. Op de schaal de indicatie "Plan de Copenhague", de nieuwe frequentie indeling die in 1950 inging

Deze radio is in 2002 in orde gemaakt, een barst in het plastic  en het "doorleefde" luidsprekerdoek zijn gerepareerd en de gelijkrichtbuis is vervangen. Een deel van het doek is door Philips bruin gebeitst, deze beits heeft de vervelende eigenschap om zich in de vorm van vochtplekken naar boven toe te verspreiden. De radio is gevoelig en klinkt uitstekend, alle weerstanden en condensatoren zijn nog origineel. Een van de twee weerstanden op de voet van de EM34 (de weerstand vlak boven de voedingstrafo) is wat verlopen (1,5 M i.p.v. 1 M), maar dit tast de goede werking van het overigens zwakke oog niet aan. Deze radio is in februari 2003 geruild met Niek Nuijten.


Advertentie 1952

SPECIFICATIES EN GEGEVENS

Merknaam

Philips' Gloeilampenfabrieken NV, Eindhoven

Land van herkomst Nederland
Eigennaam Rondo (N), Sirius (D)
Type BX410A
Serienummer L46231
Bouwjaar 1951
Toepassing omroepontvanger
Golfbereik
LG: 800-2000 m, MG: 200-550 m, KG: 16 – 50 m, KG2: 25 - 31 m
optioneel FM: 87,5-100 MHz
Afstemming
afstemming door middel van twee gekoppelde variabele luchtcondensatoren
afstemoog EM34
Schalen
horizontale plexiglas schaal met rode plastic wijzer, verlicht
KG-2 en FM schaal op omgebogen gedeelte aan de bovenkant
Schakeling meng + mf + det + 2x lf
Aantal kringen 5
Middenfrequentie
452 kHz
m.f. bandbreedte=12 kHz, radio 10 kHz
Antenne antenne en aarde aansluiting aan achterzijde
Aantal lampen 6 (8 met FM)
Type lampen Philips ECH42, EAF42, EBC41, EL41, AZ41, EM34
optioneel UKG voorzetapparaat 7768: EF42, EF41
gloeilampje 8045D-00 6,3V, 0,32 A
Voedingsspanning
instelbaar op 110, 125, 145, 200, 220 of 245 Volt wisselspanning
48 W, 40-100 Hz
Gloeispanning 6,3 Volt/1,9 A (2,4 A met UKG) en 4 Volt/0,72 A (gelijkrichter)
Luidspreker
Philips 9746X of 9786X, beide met keramische magneet
resonatie in kast 120 Hz, +6 dB
Chassis
metaal, chassisnr 30947
voorbereid op inbouw van het UKG voorzetapparaat type 7768
uitgangsvermogen 2,5 Watt
Frontplaat
hardboard luidsprekerplank met tweekleurig doek
plastic sierplaat met verlicht Philips embleem
Behuizing
plastic kast met geverfd houtmotief
kartonnen achterwand en serviceluik
Afmetingen bxhxd  47x30x20 cm
Gewicht 8 kg
Verkoopprijs Hfl 295
triller omvormer type AU1004 Hfl 49,50
Geschatte waarde € 50
Productieperiode 1951-1952
Seriegrootte onbekend
Bijzonderheden
4-bands omroepontvanger
voorbereid voor inbouw van een FM/UKG voorzetapparaat
fysiologische volumeregeling
toonregeling
aansluiting voor pick-up en extra luidspreker 5 ohm
plastic kast met geverfd houtmotief


Van links naar rechts: afvlakcondensator, antennespoel, antenne entree, 1ste bandfilter, m.f. versterker, 2e bandfilter, l.f. versterker, gelijkrichter, eindbuis, voedingstrafo met spanningscaroussel. Bovenin rechts van de luidspreker het EM34 afstemoog. Op de antenne entree aan de rechterzijde zijn de aansluitlipjes voor het UKG voorzetapparaat zichtbaar, de unit zelf wordt gemonteerd op de metalen steun links


Het optionele FM voorzetapparaat type 7768 zie je maar weinig in Nederland. Deze unit is uitgerust met 2 buizen: EF42 en EF41


Schema Philips 7768

Het Philips UKG voorzetapparaat type 7768 werkt volgens het superregeneratieve principe, een uitvinding van Ir. E.H. Armstrong uit 1922. Met deze schakeling, die ook werd toegepast in de 19-set uit de tweede wereldoorlog, is met een minimum aan onderdelen een gevoelige ontvanger te construeren. Kortweg komt het er op neer dat een teruggekoppelde detector in genererende toestand wordt gebracht, maar dit genereren wordt periodiek onderbroken in een veel lagere frequentie, de quench-frequentie die boven het hoorbare gebied moet liggen. Hierdoor ontstaat impuls modulatie in de anodekring van de buis in het ritme van de modulatie van de ontvangen zender. Door de uitzonderlijk hoge gevoeligheid (in dit geval 40 uV aan de antenneingang) wordt de ruisspanning uit de afstemkring al enorm versterkt, deze is duidelijk hoorbaar. Voor FM ontvangst werkt de superregeneratieve ontvanger als een flankdetector, alleen bij afstemming iets naast de eigenlijke signaalfrequentie is een redelijke en vrij onvervormde ontvangst mogelijk.
Omdat de oscillerende buis nogal wat storing kan veroorzaken, is deze bij het Philips FM voorzetapparaat goed afgeschermd en wordt voorafgegaan door een r.f. versterker. De afstemming is inductief uitgevoerd met behulp van een enkelvoudige spoel waarvan de kern via een tandheugel constructie kan worden verplaatst. 


Onder het serviceluikje vinden we links de spoelenset met golfbereikschakelaar, in het midden de uitgangstrafo en rechts de volume- en toonregelaars


Detail UKG voorbereiding


De achterkant van de BX410A



Bij de BX410Z zit aan de achterzijde een 8-polige aansluitplug voor de triller-omvormer. Links hiervan de lichtnet - accu omschakelaar. Foto Otto Tuil.