TESLA 308U "Talisman"

De Philips "Philetta" was in 1941 de eerste omroepontvanger met de 'four tube' schakeling met loctal buizen, deze Tesla 308U Talisman, gemaakt van 1953 tot 1958, is de laatste radio opgebouwd volgens dit principe.


Het schaaltje wordt van boven af verlicht door 2 lampjes

Van de 4 buizen zijn er 2 van hetzelfde type (UCH21), hetgeen niet alleen een besparing oplevert in aantallen buizen maar ook in het aantal verschillende buizen.

Het model 308U heeft KG-MG-LG bereik, en is geschikt voor wissel- en gelijkstroomnetten van 120 of 220 Volt. Het vlot vormgegeven gestroomlijnde kastje van bruinrood of bruinzwart Phenoplast (moderne harde plasticsoort) maakt dit model zeer gewild bij verzamelaars. De drie draaiknoppen zijn van links naar rechts: volume/aan-uit, afstemmen en golflengte. Deze knoppen zijn gemaakt van Tenite, een verouderde plasticsoort die op den duur vervormt.


Luidsprekerdoek 3x3 cm


De Tesla lijkt qua vormgeving erg veel op de Amerikaanse Lafayette D73 uit 1940 (niet in mijn verzameling)


Nicolai Tesla

Het merk Tesla is ontstaan in augustus 1946 toen het communistische bewind in Tsjechoslowakije voornemens was een aantal radiofabrieken, waaronder de Philips fabrieken in Praag, te nationaliseren. Hiertoe werd de nieuwe "nationale onderneming" Tesla opgericht. Later, nadat de communistische eensgezindheid door toedoen van het Yugoslavië van Tito was verbroken, werd benadrukt dat TESLA de afkorting was van "TEchnika SLAboproudá" oftewel "zwakstroomtechniek".

De produktie van radio's werd voortgezet, aanvankelijk met gebruikmaking van Philips technologie. In totaal zijn tot 1958 circa een miljoen Tesla Talisman radio's geproduceerd. De types 309U en 310U zijn export varianten van de 308U.

De radio-poot van Tesla is gestart in 1921 als "Elektra". Het bedrijf hield zich vanaf 1924 onder meer bezig met radio omroep. Van 1932 tot 1945 maakt de fabriek onderdeel uit van de Philips organisatie. In 1946 wordt de produktie voortgezet onder de naam "Tesla". Het produkten gamma omvat lampen, elektronen buizen, radio ontvangers, militaire technologie en radio- en televisie zenders.

De Tesla organisatie is vernoemd naar Nicolai Tesla, geboren in 1856 in Kroatië. Tesla emigreerde als fysicus naar de Verenigde Staten. Hij vond de fluorescentie verlichting uit, de Tesla inductie motor, de Tesla spoel, en ontwikkelde het wisselstroom (AC) voedingsysteem. In 1885 kocht George Westinghouse, directeur van de Westinghouse Electric Company, het patent op Tesla's systeem van dynamo's, transformatoren en motoren. Westinghouse gebruikte Tesla's wisselstroom systeem om de wereldtentoonstelling van 1893 in Chicago te verlichten. De Tesla spoel, uitgevonden in 1891, wordt nog steeds gebruikt in televisie ontvangers en andere elektronische apparatuur. Tesla wordt beschouwd als een van de vooraanstaande wetenschappers die de weg hebben geëffend voor vele hedendaagse technologische ontwikkelingen.


Tesla 305U uit 1949

In Colorado Springs, waar Tesla verbleef in de periode 1899-1900, deed Tesla een ontdekking die hij als zijn belangrijkste beschouwde - staande aardgolven. Met deze ontdekking bewees hij dat de aarde als geleider kan worden gebruikt en net zoals een stemvork gevoelig is voor elekrtische trillingen met een bepaalde frequentie. Hij ontstak 200 lampen zonder draad vanaf een afstand van 40 kilometer en wekte kunstmatige elektrische vonken op van ruim 40 meter.

Tesla stierf op 7 Januari 1943. Op het internet is veel informatie over hem te vinden en in Kroatië is een museum geheel gewijd aan Tesla, die geëerd is door de eenheid van het magnetische veld naar hem te noemen.

Deze radio is gerestaureerd in 2002. Het afstemkoord (versleten) en de roostercondensator van de UBL21 (lek) zijn vervangen. Het netsnoer is niet origineel, een gaatje in de kartonnen achterwand is gerepareerd.

In 2004 is een soortgelijke donkerbruine Tesla 308U gerepareerd.


Tesla 306U, 1951


Tesla 307U, 1953


Tesla 308U, 1953

De serie Talisman radio's in een bruine/bruinzwarte uitvoering

SPECIFICATIES EN GEGEVENS

Merknaam

TESLA
Fabrikant: TESLA Bratislava n.p.

Land van herkomst Tsjechoslowakije
Eigennaam Talisman, "Bullet", "Druppel", "Streamliner" (UK)
Type 308U
Serienummer 636508
Bouwjaar 1955
Toepassing omroepontvanger
Golfbereik 1000-2000 m, 187-572 m en 16,5-51,5 m
Afstemming dubbele luchtvarco
Schalen driekleurige, verlichte glazen schaal met dubbele roterende wijzer en stationsnamen
Schakeling meng + mf + det + 2x lf
Aantal kringen 5, gevoeligheid 60 tot 100 uVolt
Middenfrequentie
m.f. = 452 kHz
bandbreedte = 12 khz
Antenne antenne- en aardaansluiting aan achterzijde
Aantal lampen 4
Type lampen Tesla UCH21 (2x), UBL21, UY1N
lampjes 2 x 6-7 Volt/0,3 A schroefdraad
Voedingsspanning 120 V of 220 V instelbaar met spanningscaroussel op achterpaneel, gelijk- of wisselspanning (30-100 Hz), 45 Watt
Gloeistroom 100 mA serieschakeling
Chassis
metaal, chassis nr. 641286
uitgangsvermogen 3 Watt (1 Watt bij 120 Volt)
Luidspreker type 632 09, 10 cm, 4 ohm, opgebouwde transformator 3000 ohm
Frontplaat goudkleurig luidsprekerdoek, glazen stationsschaal
Behuizing
bruinrood Phenoplast kastje
witte Tenite knoppen met bruine bakelieten kern
kastnr 682405 op achterwand
Afmetingen bxhxd 32x19x15 cm
Gewicht 2,9 kg
Verkoopprijs onbekend
Geschatte waarde € 120
Productieperiode 1953-1958
Seriegrootte 1.000.000
Bijzonderheden
superheterodyne schakeling met 3+1 lampen
attractieve vormgeving

De vier lampen van links naar rechts: mixer UCH21, m.f./l.f. UCH21, detectie/l.f., eindbuis UBL21 en gelijkrichter UY1N. Geheel rechts de draadgewonden ballastweerstand. De techniek is netjes en degelijk uitgevoerd.