USSR Zvezda 54 "Red Star"

Dit luxe Sovjet radiotoestel is uit 1954, en is een kopie van de SNR Excelsior 52. Kennelijk viel de vormgeving van het Franse radiotoestel zo in de smaak van de Russische machthebbers dat men in 1953 opdracht gaf aan de Russische radio-industrie om dit toestel na te maken en in produktie te nemen.  De achterliggende gedachte was de Russische burger het gevoel te geven dat de overheid enige aandacht schonk aan de toenemende vraag naar luxe goederen.


Afstemoog 6e5s


Het voorbeeld is de SNR Excelsior 52, buizen ECH42, EF41, EBC41, EL41, 6AF7 en GZ40


Het toestel heeft een metalen kast die is uitgevoerd in een neo-romantische stijl. Waarschijnlijk raakte deze vormgeving begin jaren '50 niet alleen de Franse, maar ook de Russische ziel.

Het Russische Zvezda (Звезда) betekent overigens "Ster". De eerste ontvangers van dit type zijn gemaakt in de Charkov Radio Works in de Oekraïne. Daarna verplaatste de produktie zich naar de Moscow Electromechanics Factory Nr. 1 in Moskou.  Het ontwikkelteam werd aanvankelijk aangestuurd door de beruchte Minister van Defensie Lavrenti Beria, die eerder het Russische atoombomprogramma leidde. Na zijn executie in december 1953 kwam de Zvezda 54 op de markt.


De gecombineerde afstem-golflengtebereik knop

Het toestel wordt bediend met drie knoppen, de linker knop is voor de Grammofoon en de Toonregeling (hoog-af, normaal en laag-af voor de Radio, idem voor de Grammofoon), de rechter voor het Volume. Met de middelste knop kan op een station worden afgestemd, terwijl het golflengtebereik (van links naar rechts KG, KG2, KG3, MG en LG) wordt ingesteld door dezelfde knop in horizontale richting te verschuiven.

Uiterlijk verschillen de Zvezda 54 en de Excelsior 52 nauwelijks, alleen het naamplaatje is anders. Vroege exemplaren van de Zvezda 54 hebben, net zoals de Excelsior 52, een vertikaal opgesteld chassis.

Aan de binnenkant is er ook een grote gelijkenis, hoewel de Russen wel iets achter lagen op buizengebied.  Het aanvankelijk rechtopstaande chassis, het ingewikkelde afstemmechanisme en de twee ruim bemeten luidsprekers zijn rechtstreeks overgenomen van het Franse toestel. Ook de elektronische schakeling is vrijwel gelijk.


De stationsschaal wordt van bovenaf verlicht door 2 gloeilampjes

Het toestel (bedankt John!) is gerepareerd in 2013. Hierbij is de afstemcondensator gedemonteerd en kortsluitvrij gemaakt door de platen recht te buigen. Verder is het schaalkoord en de koppelcondensator vervangen en zijn de ratelcondensator en een draadweerstand van 1500 ohm aangevuld. Ook moest de defecte netzekering en het versleten afstemoog worden vervangen en is het netsnoer gerepareerd met een stukje rubberslang. Vanwege een hardnekkige kraakstoring moest verder het voetje van de 6j3p voorversterkerbuis worden vervangen, het pertinax bleek onvoldoende bestand tegen de inschakelspanningspiek van het toestel.

De twee grote knoppen zijn later gemaakt van gedraaid messing. 

SPECIFICATIES EN GEGEVENS

Merknaam

USSR
Fabrikant: Moscow Electromechanics Factory Nr. 1 (MEMZ1)

Land van herkomst Sovjet-Unie
Eigennaam Red Star
Type Zvezda 54
Serienummer 4852
Bouwjaar 1956
Toepassing omroepontvanger
Golfbereik LG: 732..2000 m, MG: 187..577 m, KG: 24,8 – 76 m, KG2: 24,8..31,6 m, KG3: 41..49 m.
Afstemming
afstemming door middel van twee gekoppelde variabele luchtcondensatoren
enkelvoudige afstemindicator type 6e5s
Schalen
glazen spiegelschaal met metalen wijzer, verlicht
5 horizontale schalen
Schakeling meng + mf + det + 2xlf
Aantal kringen 5, gevoeligheid 200 uV
Middenfrequentie 465 KHz
Antenne aansluiting externe antenne en aarde op achterzijde
Aantal lampen 7
Type lampen 6a7 (of 6a10), 6k4p6h2p, 6j3p (of 6j1p), 6p1p, 6e5s, 6z4p
schaalverlichtingslampjes 6,3 volt/0,28 A (2x)
Voedingsspanning
110, 127 of 220 volt wisselspanning 50 Hz
60 Watt
Gloeispanning 6,3 Volt - 3,1 A
Luidspreker
3GD4 (2x), 19 cm rond
aansluiting voor externe luidspreker aan achterzijde
Chassis
metaal, uitgangsvermogen 1,5 Watt
aansluitingen voor grammofoon
Frontplaat goudgekleurde metalen grille
Behuizing
metalen kast afgewerkt met een rood hagedismotief
kast aan binnenzijde bekleed met vilt
geperforeerde kartonnen achterwand
Afmetingen bxhxd 53x32x18 cm
Gewicht 15 kg
Verkoopprijs  
Geschatte waarde € 
Productieperiode 1954-1960
Seriegrootte 674.000
Bijzonderheden dit toestel is een kopie van de Franse SNR Excelsior 52


Van links naar rechts de rechter luidspreker, afstemcondensator, mengbuis, m.f. versterker, afstemblok, afstemoog, l.f. versterkerbuis, eindbuis, voeding en linker luidspreker


De eerste uitvoering van de Zvezda heeft een vertikaal opgesteld chassis


Onderzijde chassis met links de afstemcondensator, in het midden de hefboom van de golflengteschakelaar en rechts de voedingstransformator