Dorna Kristalradio Kit

Deze zelfbouw kristalontvanger is oorspronkelijk ontwikkeld als bouwpakket door zendamateur Chris Dorna (PE1DZX). Het toestel is bedoeld om op een speelse manier de werking van een eenvoudige middengolf ontvanger te illustreren.

De spinnewebspoel wordt zelf gewikkeld met het bijgeleverde bosje emailledraad

Het apparaatje bestaat uit een grondplaat waarop de onderdelen (een afstemcondensator, een zelf te wikkelen spinnewebspoel en 4 aansluitklemmen) worden vastgezet. De houten onderdelen zijn door de fabrikant al uitgezaagd en voorgeboord.


Het bijgeleverde kristaloordopje

Als detector wordt gebruik gemaakt van een germaniumdiode en een kristal oortelefoontje. Het bouwpakket bevat alle benodigde onderdelen, alleen voor een antenne (draad met een lengte van 10 tot 30 meter) moet zelf worden gezorgd.

Het toestelletje is ondertussen met succes gebouwd door verschillende Scouting groepen en basisscholen. Er moet wel worden gesoldeerd, dus begeleiding bij de bouw is noodzakelijk. Het leuke van een dergelijk bouwdoosje is dat er nog veel ruimte is om verder te experimenteren.

Zo kan de geluidssterkte en -kwaliteit aanzienlijk worden verbeterd door een lekweerstandje (waarde 27 Kohm) parallel te schakelen aan het oordopje. Zonder deze voorziening treedt topgelijkrichting op waardoor het geluidsignaal wordt afgeknepen. Bij gebruik van een ouderwetse 2000 of 4000 ohms koptelefoon is dit weerstandje niet nodig, maar het schaadt in dat geval ook niet.

Het golfbereik is afhankelijk van de gebruikte draadantenne en van het aantal wikkelingen op de spinnewebspoel. Voor ontvangst van middengolfzenders is een spoel met 50 tot 60 windingen geisoleerd koperdraad met een diameter van 0,4 mm optimaal. De geïllustreerde bouwbeschrijving is hier alvast in te zien.

Dit toestel is in 2007 gebouwd, de bouwtijd is 1 tot 2 uur. Het bouwdoosje was toen onder meer verkrijgbaar bij de NVHR. Onder gunstige omstandigheden (hoog opgehangen lange-draadantenne en solide aarde) zijn een aantal zenders op de middengolf goed te ontvangen.

SPECIFICATIES EN GEGEVENS

Merknaam

Dorna

Land van herkomst Nederland
Eigennaam Kristalradio
Type 2002
Serienummer geen
Bouwjaar 2002
Toepassing omroepontvanger
Golfbereik MG
Afstemming draaicondensator met luchtisolatie
Schalen geen
Schakeling det
Aantal kringen 1
Middenfrequentie geen
Antenne lange draadantenne plus aarde
Aantal transistors geen
Type transistors n.v.t.
Batterijspanning geen
Batterijstroom n.v.t.
Chassis geperst houtplaatje (MDF)
Luidspreker
kristal oortelefoon type Receiver
capaciteit 15 nF
Frontplaat geen
Behuizing geen, open bouw
Afmetingen bxhxd 12,5x12,5x10 cm
Gewicht 210 g
Verkoopprijs € 8
Geschatte waarde € 10
Productieperiode 2002-heden
Seriegrootte circa 200
Bijzonderheden compleet radiotoestel met minimaal aantal onderdelen


De onderdelen van de kit op een rijtje. Van links naar rechts spoelvorm, bevestigingsmateriaal, grondplank, kristaldiode, kristaltelefoon, Hopt afstemcondensator en het bosje wikkeldraad. Foto Chris Dorna (PE1DZX)